Missie
Ekaterina Levental en Frank Peters hebben een missie: de ronduit schitterende liedkunst van de Russische pianovirtuoos en componist Nikolaj Medtner (Moskou, 1880–Londen, 1951) aan de vergetelheid ontrukken. Telt zijn oeuvre 61 opusnummers, de 108 liederen vormen daarin het leeuwendeel.
Is de instrumentale muziek van Medtner tijdens zijn leven grotendeels vastgelegd – zelf speelde hij ook de drie pianoconcerten in, met de Londen Philharmonia – en valt hiervoor weer een groeiende belangstelling te bespeuren, voor zijn liederen is dit sinds zijn dood sporadisch het geval. Dit is wel te begrijpen. Immers, de sopraan Elisabeth Schwartzkopf verklaarde dat deze liederen tot de moeilijkste horen die zij ooit zong; zij nam in 1950 met de componist veertien liederen op.
Drie jaar intensieve arbeid
Alle reden om de missie van Ekaterina Levental en Frank Peters voluit te bewonderen en ruimhartig toe te juichen.
Hierover merken zij op: “Zijn muziek is vaak gecompliceerd voor de uitvoerder. Zelf een virtuoos pianist, is zijn muziek in eerste instantie vanuit de piano gedacht en bedacht. Om tot melodieuze lijnen en organische structuren te komen, gebruikt Medtner vaak doorwrochte technieken. Technisch moeilijk te realiseren, maar als het lukt blijkt het voor het luisterend oor zeer toegankelijk te zijn.
Na drie jaar intensieve arbeid trekken Ekaterina Levental en Frank Peters hiermee nu van het land in. Ze verwachten elk jaar een nieuwe uit te brengen – het eerste verscheen in mei – en ook daarna zal Medtner ze niet meer loslaten. Ekaterina Levental: “Hij is een deel van ons leven geworden.”
Nikolaj Medtner
Sergej Rachmaniov (1873–1943), componist en een van de allergrootste pianisten van zijn tijd, achtte geestverwant Medtner “de grootst levende componist van zijn tijd”.
Na vertrek uit Moskou en in de jaren twintig eerst in Berlijn en Parijs te hebben gewoond, vestigde Medtner zich in 1935 in Londen. Hij leidde daar een rustig bestaan, onderwierp zich er aan een strenge dagelijkse discipline van studeren, lesgeven en componeren, en zag ernaar uit in onbekendheid te sterven.
Paradoxen
Levental en Peters: “Behalve een geweldige pianist was Medtner een uitzonderlijk denker. Zijn persoonlijkheid was volledig gescheiden van het dagelijks leven, de diepte en kracht van zijn intellect, volledig verzonken in muziek, filosofie en de geschiedenis van de cultuur, werd diep gerespecteerd door zijn tijdgenoten. Later werd hij in Rusland erkend als een buitengewoon invloedrijke persoonlijkheid, voor een hele generatie van de Russische intellectuele elite haast een cultfiguur.
“Het is paradoxaal dat hij in de laatste dertig jaar van zijn leven in het Westen voor het grote publiek praktisch onbekend was en het grootste deel van zijn leven in extreme armoede verkeerde. Zijn muziek is het onderwerp van een soortgelijke paradox.
